Βιβλιοπρόταση | Οι ονειροπολήσεις του μοναχικού οδοιπόρου | Ζαν-Ζακ Ρουσσώ | Εκδόσεις Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος

 

Σε αυτό το βιβλίο του, που είναι και το τελευταίο, ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ αυτοπεριγράφεται, αφηγείται τη ζωή του και υπερασπίζεται τον εαυτό του. Ξαναθυμάται τις πιο γλυκές αναμνήσεις των περασμένων και τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα της ζωής του. Η φύση είναι το πλαίσιο των Δέκα Περιπάτων του. Η μοναδική γοητεία του βιβλίου του αυτού προέρχεται απ’ την απογύμνωση του κι ο συγγραφέας εξαφανίζεται πίσω απ’ τον άνθρωπο. Κι ωστόσο η ποίηση κι η τρυφερότητα κυριαρχούν απ’ την αρχή ως το τέλος.

“Η καρδιά μου, μοναδικά απασχολημένη με το παρόν, γεμίζει μ’ αυτό όλη της τη χωρητικότητα, όλο της το χώρο, κ’ εκτός από τις περασμένες χαρές που αποτελούν πια τις μόνες μου απολαύσεις, δε μένει ούτε μια γωνιά κενή γι’ αυτό που δεν υπάρχει πια”.

Ζαν - Ζακ Ρουσσώ

Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, εξαιτίας της άτυχης παιδικής ζωής του εγκατέλειψε 16 ετών το καλβινιστικό σπίτι του στη Γενεύη και προσεχώρησε στον Καθολικισμό. Δεν είχε ποτέ συγκροτημένη εκπαίδευση, οι γνώσεις του όμως υπερεπαρκούσαν ώστε το 1742 να δουλέψει στο Παρίσι ως ιδιωτικός δάσκαλος σε σπίτια ευγενών. Ο Ρουσσώ γνωρίστηκε με τον Ντιντερό, για του οποίου την “Εγκυκλοπαίδεια” έγραψε άρθρα μουσικής θεωρίας. Ζούσε ανύπαντρος με την Therese Levasseur, με την οποία είχε 5 παιδιά που μεγάλωναν σε ορφανοτροφείο. Επειδή καταδικάστηκαν τα γραπτά του από τον επίσκοπο του Παρισιού και κινδύνευε να φυλακιστεί, εγκατέλειψε ο Ρουσσώ το Παρίσι και εγκαταστάθηκε για αρκετά χρόνια στο εξωτερικό, από το 1762 στην Ελβετία και κατά τα έτη 1767-1770 στην Αγγλία.

Στην πολιτική φιλοσοφία του ζητούσε ο Ρουσσώ ίδια δικαιώματα για όλους τους πολίτες, με δημοκρατική διακυβέρνηση και κοινωνικό έλεγχο “Οι άνθρωποι γεννιώνται καλοί από τη φύση τους και διαφθείρονται από την κρατούσα εκκλησία, την κακή παιδεία και τις κρατούσες οικονομικές συνθήκες. Ο μόνος δρόμος για να βελτιωθούν είναι να αφεθούν ελεύθεροι”. Το έργο του “Du contrat social” (1762), το οποίο ανήκει στα θεμελιώδη έργα υπέρ της σύγχρονης δημοκρατίας, περιέχει τις αρχές της κοινωνικής θεωρίας του Ρουσσώ, στην οποία είναι απαραίτητος ο πολιτικά υπεύθυνος πολίτης. Σε ανάλογο βαθμό επηρέασε τις μετέπειτα εξελίξεις και η εκπαιδευτική θεωρία του.

Ο Ρουσσώ συνέθεσε έργα συμφωνικής μουσικής και έγραψε μυθιστορήματα, τα οποία επηρέασαν τη λογοτεχνία της εποχής του. Θεωρείται ότι προετοίμασε με το φιλοσοφικό του έργο το δρόμο για τη γαλλική επανάσταση.