ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΑΝΔΡΕΑ ΚΟΝΑΝΟ

 

«ΒΑΛΣΑΜΟ» είναι ο τίτλος του νέου σας βιβλίου. Μιλήστε μας γι’ αυτό.

Θέλω να θυμίσω στους αναγνώστες ότι μέσα μας υπάρχει μια παρηγοριά, μια δύναμη, μια λύση. Ζούμε μέρες δύσκολες, χαοτικές, με πολλά αδιέξοδα και άπειρα “γιατί;”. Το Βάλσμαο έρχεται να σε βοηθήσει λίγο να ψαχτείς, να μπεις μέσα σου, να βρεις την πολύτιμη καρδιά σου και να ακούσεις τον χτύπο της και να γαληνέψεις. Η μεγαλύτερη βοήθεια στον δυσκολεμένο κόσμο μας είναι να είμαι ο ίδιος παρηγορημένος, νηφάλιος, ψύχραιμος, συνειδητός, δυνατός, ταπεινός. Ο τίτλος είναι βγαλμένος από τους ίδιους τους αναγνώστες, που, εδώ και χρόνια, γράφουν σαν σχόλιο στις αναρτήσεις μου στο διαδίκτυο “αυτά που γράφεις, Ανδρέα, τα νιώθω μέσα μου σα βάλσαμο”. Οπότε, οι αναγνώστες είναι αυτοί που μου έδωσαν την έμπνευση για τον τίτλο. 

 

Τα βιβλία σας μιλάνε στις ψυχές των αναγνωστών. Πώς το καταφέρνετε αυτό;

Όταν κάτι βγαίνει απ’ την ψυχή σου, αγγίζει κι άλλες ψυχές. Δεν θέλει σφίξιμο προκειμένου να αγγίξεις. Θέλει μόνο να είσαι ο ίδιος κάπως αληθινός, ειλικρινής, να έχεις μια στοιχειώδη αυτογνωσία και να ζεις με λίγη γνησιότητα, χωρίς να είσαι δήθεν. Είμαι στην προσπάθεια κι εγώ. Μα, τελικά, διαπιστώνω ότι και η προσπάθεια έχει την αξία της και βοηθάει, βγάζοντας λίγο φως. Έχω αρκετές πληγές, λάθη, πάθη, ανασφάλειες και άλλα τέτοια. Όσο προσπαθώ να τα διαχειριστώ, βλέπω πως κάνω καλό όχι μόνο σε μένα, μα και σε όσους είναι δίπλα μου και βλέπουν όλη αυτή τη διαδικασία. Να ξέρετε ότι πριν ωφελήσω άλλους, έχω ωφεληθεί κι εγώ από τους ίδιους. Από πολλούς ειλικρινείς ανθρώπους που με πλησιάζουν και μοιράζονται μαζί μου την αλήθεια τους. Γίνεται ένας κύκλος, ένα μοίρασμα. Με αγγίζουν, τους αγγίζω, κι όλους μας μας αγγίζει η Ζωή, ο Θεός, ο πόνος, το δάκρυ κι η χαρά, ο φόβος του θανάτου, η ελπίδα του ατέλειωτου. 

 

Ψυχή και σώμα πάνε πάντα μαζί;

Πονά η ψυχή, δεν θέλω να φάω. Γιορτάζω με χαρά, κερνάω όλη την παρέα, χορεύω, τραγουδάω. Εμπιστεύομαι, γαληνεύω, ηρεμώ; Αμέσως αλλάζει ο χτύπος της καρδιάς μου, νιώθω ευεξία, γίνομαι πιο εύκολα καλά. Είμαστε πολλά, είμαστε ένα. Κάποιος που γυμνάζεται, βλέπει ότι αλλάζει όλη η διάθεση και η ψυχολογία του. Η μάνα που άκουσε αυτές τις μέρες πως το παιδί της εξαϋλώθηκε στα Τέμπη, κατέρρευσε στην ψυχή, μα ακολούθησε και το κορμί που έγινε όλο ένας πόνος. Ένα μυστήριο όλα αυτά, καταλαβαίνουμε όσα μπορούμε, νιώθουμε όσα χωράμε, η ζωή είναι μικρή, δεν προλαβαίνουμε και πάρα πολλά. Πάντως, είναι μεγάλο μυστικό μακροζωίας η ήσυχη συνείδηση, η ψυχή που εκπέμπει ευχές αγάπης και προσευχές ελπίδας, η σωστή διατροφή που σέβεται το κορμί και τις ανάγκες του. Διαβάζεις κάτι και αλλάζει όλη η διάθεσή σου, και, ενώ είχες πονοκέφαλο στην αρχή, μετά από λίγες γραμμές υποχωρεί. Πώς γίνεται; Ψυχή και σώμα πάνε μαζί. Αυτό εννοώ. 

 

Τι κάνει τις ανθρώπινες σχέσεις δύσκολες;

Οι αγιάτρευτες πληγές μας. Είμαι πληγωμένος, σε πλησιάζω να σχετιστούμε, μα δεν μπορώ να σου δώσω πολλά, διότι μου λείπουν πιο πολλά, έχω τόσα δικά μου κενά που ακόμα δεν κάλυψα. Μπέρδεμα. Όσο δεν αγαπώ τον εαυτό μου, θα βασανίζω τον άνθρωπό μου, διότι θα περιμένω απ’ αυτόν τα πάντα, θα τον πνίγω, θα τον σφίγγω, θα τον εγκλωβίζω. Κι όλο αυτό θα το βαφτίζω “αγάπη”, ενώ είναι μόνο ανάγκη, εξάρτηση, φόρτωμα και μαρτύριο. Το Βάλσαμο έχει αρκετά για τις ανθρώπινες σχέσεις, τους καυγάδες και τους χωρισμούς.  Όσο γίνομαι εγώ καλά, πλήρης, ωραίος και χορτάτος, τόσο και οι σχέσεις μου θα βγάζουν πιο πολλή υγεία, ελευθερία, ανάσα και προχώρημα. Τα ξέρω όλα αυτά, καθώς βλέπω πόσο δυσκολεύω ο ίδιος τους φίλους και τις φίλες μου με τα διάφορα δικά μου άλυτα ακόμα θέματα. 

 

Τι σημαίνει για σας επιτυχία;

Να είσαι εκεί που είναι να είσαι. Να κάθεσαι στη θέση που γράφει το όνομά σου, να βρεις τον προορισμό και την αποστολή σου και να τα ζήσεις, να ανθίσεις κι ας είσαι ένα μικρό χαμομήλι που δεν θα πάρει είδηση κανείς, να κοιμάσαι το βράδυ σε πέντε λεπτά χωρίς να στριφογυρνάς σα σβούρα, να είσαι κοντά στους άλλους χωρίς να προκαλείς πονοκέφαλο, να μη ζεις με φαντασίες στο μέλλον ή στο παρελθόν, μα να ρουφάς απολαυστικά το παρόν, να έρθει ο θάνατος κάποια στιγμή και να του πεις “έλα, φεύγω χορτάτος!”. Και για να μην πεις ότι μμιλάω μόνο θεωρητικά - χαχα- να ‘χεις και λίγα λεφτά να πάρεις κάτι να φας, να πληρώσεις τους λογαριασμούς σου, να κεράσεις ένα φίλο σου μια μπύρα. 

 

Έχετε κάνει αμέτρητα ταξίδια. Ήταν όλα εμπειρίες ζωής;

Μεγάλος πλούτος να βλέπεις την ποικιλία της ζωής, τα χρώματα των πολιτισμών, την ιδιαιτερότητα των λαών, τη δίψα και τις υποσχέσεις των θρησκειών, την ειλικρίνεια των ψυχών που θέλουν να σπάσουν τοίχους που σου κλείνουν τον ορίζοντα. Με τα ταξίδια η ψυχή πλαταίνει, χωράει πολλά και πολλούς, ο φανατισμός συρρικνώνεται, ο εγωισμός ταπεινώνεται, η αυταρέσκεια καθρεφτίζεται στην αλήθεια και νιώθει ντροπή. Δοκιμάζεις νέες γεύσεις, ακούς άλλες γλώσσες, μουσικές και τραγούδια, χορούς και ιδέες, νιώθεις την πρόκληση και πρόσκληση να ενωθείς με όλους και όλα, χωρίς να απεμπολείς ή να αρνείσαι την ομορφιά και μοναδικότητα του τόπου σου. Νιώθεις σπουδαίος, ανάμεσα σε σπουδαίους! 

 

Η ζωή ακροβατεί ανάμεσα στη χαρά και στη λύπη;

Εκεί που τραγουδάς και λες εκστατικός το “Δόξα σοι, ο Θεός”, μετά από λίγο κάτι θα γίνει και θα φωνάξεις πάλι “Κύριε, ελέησον!” Δεν περιμένω να ‘ρθει στη ζωή μου μια ατέλειωτη λιακάδα. Προσπαθώ να την έχω όσο πιο πολύ μπορώ μέσα μου. Μέσα μου, γίνεται. Με δουλειά και προσπάθεια και άφημα. Γύρω μου, όμως, δεν γίνεται. Διότι γύρω μου όλα είναι ρευστά, αβέβαια, ασταθή και απρόβλεπτα. Μα υπάρχει αυτό που λέμε “απάθεια”, κάποια στιγμή μαθαίνεις και γίνεσαι “παρατηρητής” της ζωής. Κοιτάς τις αλλαγές γύρω σου, τα πάνω και τα κάτω των εξελίξεων, μα εσύ είσαι εστιασμένος στο κέντρο σου, στον πυρήνα σου, σ’ εκείνο το σημείο που μένει πάντα ήρεμο, γαλήνιο και ατάραχο. Αν μάθεις να εστιάζεις εκεί, πετάς πάνω από τις κινούμενες εξελίξεις και είσαι σε αδιατάρακτη επαφή με μιαν ακίνητη γαλήνη μέσα σου.  Στο βυθό της θάλασσας δεν έχει ποτέ κύματα και φουρτούνες. Το θέμα είναι να μάθουμε πώς γίνεται αυτή η κατάδυση. Να μη δουλεύει μόνο το μυαλό. Να ξυπνήσει κι η καρδιά. 

 

Τι είναι αυτό που ακούσατε για το βιβλίο σας και σας έκανε πραγματικά ευτυχισμένο;

“Διάβαζα το Βάλσαμο και χαμογέλαγα. Διάβαζα και δάκρυζα”, “Ήταν σα να ‘σουν δίπλα μου και κάναμε παρέα και μιλούσαμε σα φίλοι. Ένιωθα πως μιλάς απευθείας σε μένα, σα να με ξέρεις και αναλύεις όσα με απασχολούν”, “Διαβάζω το Βάλσαμο λίγο λίγο, διότι δεν θέλω να τελειώσει”, “Εγώ, Ανδρέα, δεν τα πάω καλά με τα διαβάσματα, μα αυτό το βιβλίο κάτι έχει και με άγγιξε, μιλάει στην καρδιά μου”. Κάτι τέτοια μηνύματα με αγγίζουν και μου δίνουν χαρά. Ξέρω όμως ότι κανένα βιβλίο δεν θα αλλάξει τη ζωή κανενός, αν δεν κάνεις εσύ ο ίδιος αλλαγές μέσα σου. Δεν έχω ψευδαισθήσεις. Το Βάλσαμο είναι κάτι όμορφο, μα ταυτόχρονα είναι και “σιγά το πράμα!”. Όπως είπα σε κάποιον “και να μη το διαβάσεις, δεν χάνεις τίποτα. Θα το διαβάσεις πάνω στην ίδια τη ζωή!”

 

Τελικά τι είναι αυτό που ανακουφίζει τον πόνο; 

Το δάκρυ που θα σε πάει παρακάτω και θα σε εξελίξει. Ο πόνος από μόνος του δεν σημαίνει οπωσδήποτε κάτι ουσιαστικό. Μπορεί να πονάς και να σκληρύνεις, να σου βγει μόνο θυμός, μίσος, αντίσταση, απόγνωση κι απελπισία. Αν όμως πάρεις με τρόπο δημιουργικό ένα μάθημα αγάπης, συμφιλίωσης, ταπείνωσης, προσγείωσης, και νιώσεις ένα άφημα και φύγει αυτός ο διαχωρισμός από τους άλλους, ο ναρκισσισμός κλπ, τότε ο πόνος σού άφησε έναν πλούτο. Ο πόνος είναι μια αφορμή γι’ αυτό το καθρέφτισμα και τη φροντίδα του προσώπου που ακολουθεί. Η αλλαγή του νου. Να προκύψει ο μετα - νους! Να δεις πού βρίσκεσαι, τι θέλεις, τι θα αλλάξεις, συγκεκριμένες κινήσεις και πράξεις, να σκεφτείς σοβαρά πού θες να πας. Η αυτογνωσία που χαρίζει ο πόνος, βοηθά σαν ξεκίνημα. Η αίσθηση της ανθρώπινης και θείας αγάπης, θεραπεύει. Είμαι ένα κουβάρι προβλήματα, πονώ και μπερδεύομαι, ταλαιπωρούμαι και πονώ, μα όλα αυτά με φέρνουν πιο κοντά στην Αλήθεια μου, στον εαυτό μου, στον αδερφό μου, στον Θεό μου. Η ζωή είναι μικρή. Θα πάρουμε μερικά μαθήματα, μέσα από χαρές και δοκιμασίες και θα φύγουμε πιο πλούσιοι. Αυτή είναι όλη η ιστορία. 

 

Μια συμβουλή από καρδιάς: 

Η ζωή είναι μικρή. Η ζωή είναι τεράστια. Προλαβαίνεις πολλά! Ζήσε. Κάνε πράγματα που αγαπάς. Ζωντάνεψε. Να πεθάνεις μόνο μια φορά. Τότε, όταν έρθει η ώρα εκείνη η μακρινή, στα 98 σου! Μα ως τότε, να ζεις, να ερωτεύεσαι, να ανθίζεις, να τολμάς, να ξεκολλάς από παλιά μοντέλα σκέψης και συνηθειών, να ρισκάρεις, να φοβάσαι μα να συνεχίζεις παρόλους τους φόβους σου, ξανά και ξανά. Να αφήσεις στον κόσμο αυτό ένα φωτεινό αποτύπωμα αλήθειας, αγάπης και χαράς, έτσι που να σε θυμούνται όλοι και στη σκέψη σου ν’ ανασταίνονται και να χαμογελούν!