Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με τον συγγραφέα Γιάννη Καλπούζο

 

«Μεθυστής - Στα χώματα της Κρήτης» τι πραγματεύεται;

Το μυθιστόρημά μου διαδραματίζεται εξολοκλήρου στην Κρήτη από το 1937 έως το 1945, εκτός από ένα κεφάλαιο το οποίο παρακολουθεί την 5^η Μεραρχία Κρήτης στο Ελληνοϊταλικό Μέτωπο του 1940, χωρίς να περιγράφονται συγκεκριμένες μάχες παρά μόνο η ατμόσφαιρα του πολέμου. Μέσα από τη σχέση του Νέστορα και της Αριάνθης, αλλά και του λεβεντόγερου Μιχαλαριά, της γλυκύτατης Βιολέτας, της δυναμικής Καδιανιάς, της αινιγματικής Κρυσταλίας και άλλων μυθοπλαστικών ηρώων ξεδιπλώνεται αφενός η πραγματική Ιστορία εκείνων των χρόνων, (Δικτατορία Μεταξά, Μάχη της Κρήτης, γερμανική κατοχή, αντίσταση) αφετέρου η τοπιογραφία των ψυχών τους, η οποία αντανακλά και στο σήμερα, τηρουμένων πάντα των αναλογιών.

 

Ποιος είναι ο πιο δυνατός ήρωας του βιβλίου;

Δεν ξεχωρίζω κάποιον με την έννοια του πιο δυνατού. Το βιβλίο εστιάζει περισσότερο στον Νέστορα ή Μεθυστή, στην Αριάνθη, στη Βιολέτα, στην Κρυσταλία, στην Καδιανιά και στον παππού Μιχαλαριά. Όλοι, με τον τρόπο τους και με τον χαρακτήρα τους, συνθέτουν τις ποικίλες εκφάνσεις του έρωτα, της αντρειοσύνης, του ανυπότακτου και του πατριωτισμού, το όμορφο πρόσωπο της Κρήτης και κατ’ επέκταση της Ελλάδας, η οποία στις μέρες μας βρίσκεται σε παρακμή αξιών και βυθίζεται στην αισθητική ευτέλεια.

 

Πόσο χρονικό διάστημα χρειάστηκε για να το ολοκληρώσεις;

Ξεκίνησα το 2021 όταν ο μαέστρος Μύρων Μιχαηλίδης μου διηγήθηκε γεγονότα και ιστορίες από τον καιρό της γερμανικής κατοχής και της αντίστασης στην Κρήτη. Κατόπιν ανά διαστήματα έπαιρνα προσωπικές μαρτυρίες όποτε ταξίδευα στην Κρήτη, αλλά και στην Αθήνα. Εστιασμένα χρειάστηκα δύο χρόνια για την έρευνα και τη γραφή, αφότου παρέδωσα στον εκδοτικό οίκο το προηγούμενο βιβλίο μου, το «καλντερίμι», με δέκα και δεκαπέντε ώρες δουλειάς καθημερινά.

Υπήρξε κάτι που σε δυσκόλεψε;

Πάντα είναι δύσκολο να παντρέψεις τη μυθοπλασία με τα ακριβή ιστορικά γεγονότα. Ιδιαίτερα απαιτητικός ήταν ο χαρακτήρας του Ντιραβένα. Να τον κτίσω έτσι ώστε να θέλει ο αναγνώστης να τον συμπαθήσει και να μην μπορεί. Να θέλει να τον μισήσει και να του βρίσκει ελαφρυντικά. Ωστόσο το πιο δύσκολο ήταν το ότι έχω πίσω μου τόσα βιβλία και έπρεπε να μην επαναλαμβάνομαι ως προς τη μυθοπλασία, τους ήρωες, τη θεματολογία, τις εικόνες, τις περιγραφές, σε τόσα και τόσα, ακόμη και στα ονόματα των ηρώων μου πέρα απ’ τους χαρακτήρες τους. Επιπλέον να ανακαλύπτω συνεχώς νέα εκφραστικά μέσα, χωρίς να χάνεται το ύφος μου. Είναι μια επώδυνη, επίμονη και συγχρόνως άκρως γοητευτική διαδικασία.

 

Ξεχωρίζεις κάποια από τα βιβλία σου;

Κάθε βιβλίο είναι κι ένας άλλος κόσμος. Το καθένα στοχεύει και προς άλλες κατευθύνσεις. Τα αγαπάω όλα και μόχθησα το ίδιο για όλα. Ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου έχει το «Ιμαρέτ» επειδή άνοιξε τον δρόμο να φτάσουν τα βιβλία μου σε τόσο μεγάλο αριθμό αναγνωστών.

Τι θα συμβούλευες έναν νέο συγγραφέα;

Θα τον παρότρυνα να αναρωτηθεί για τρία πράγματα. Εάν μπορεί να ζήσει με ψωμί και τυρί, εφόσον δεν έρθει η εμπορική επιτυχία∙ αν είναι διατεθειμένος να ματώσει γράφοντας και ξαναγράφοντας, ήτοι δουλεύοντας τουλάχιστον δέκα ώρες καθημερινά επί δύο τρία χρόνια και να τον σακατεύει ταυτόχρονα η αμφιβολία περί της αξίας του έργου του∙ και να ψάξει εάν διαθέτει το συγγραφικό τάλαντο. Ως προς το τελευταίο, κυρίως αν ο γραπτός του λόγος έχει αναπαραστατική δύναμη και εάν γεννά η φαντασία του ιστορίες και χαρακτήρες ανθρώπων, μια και όλα τα υπόλοιπα μπορούν να κατακτηθούν μέσω της μακρόχρονης άσκησης και μαθητείας. Εφόσον διαθέτει το ταλέντο και δουλέψει σκληρά, να είναι σίγουρος ότι οι κόποι του δε θα πάνε χαμένοι.

 

Τι σημαίνει για σένα επιτυχία;

Να αγγίζεις τους στόχους που έχεις θέσει, χωρίς να κάνεις εκπτώσεις. Όμως η μεγαλύτερη για μένα επιτυχία στη ζωή είναι να αποκτήσει κανείς εσωτερική αρμονία. Πέρα από αυτά θεωρώ ότι δεν μπορεί να είναι συνεχώς κανείς ευτυχισμένος, όταν γύρω μας υπάρχει τόση δυστυχία. Κοντολογίς ζούμε στιγμές ευτυχίας και δεν είναι λίγο.

 

Τελικά υπάρχει μυστική συνταγή για να γραφτεί ένα καλό βιβλίο;

Δεν υπάρχει συνταγή. Βοηθά το ταλέντο, η εμπειρία, η κοπιαστική εργασία, η ενδιαφέρουσα πλοκή, οι χαρακτήρες, η θεματολογία και, κατ’ εμέ, κυρίως η γοητευτική γλώσσα, αυτή που συνεπαίρνει τον αναγνώστη και καταφέρνει να μετατρέπει σε πρωτόπλαστο και το χιλιογεννημένο. Ωστόσο κι αυτά δε διασφαλίζουν το αποτέλεσμα ως προς την εμπορική του επιτυχία. Σε κάθε περίπτωση το «καλό» και το «κακό» βιβλίο διαγωνίζεται στον λογισμό και στην ψυχή των αναγνωστών. Κάποια βιβλία έχουν και κάτι μαγικό ή μη προβλεπόμενο με σιγουριά κατά τη συγγραφή ή πριν από την κυκλοφορία τους.

 

Ταξιδεύεις σε όλη την Ελλάδα. Πως σε υποδέχονται οι αναγνώστες;

Είναι μια πολυετής σχέση η οποία ξεκίνησε κυρίως από το 2008. Νιώθουμε φίλοι μέσα από τις σελίδες των βιβλίων, σαν να γνωριζόμασταν από παιδιά. Εισπράττω πολύ αγάπη, χαίρομαι και χρωστώ ευγνωμοσύνη. Συγχρόνως αισθάνομαι πολύ αμήχανα απέναντι στα τόσο επαινετικά σχόλια που διατυπώνουν. Όπως και να ‘χει, είναι ο μεγάλος μου πλούτος αυτή η σχέση με τους αναγνώστες.

 

Τόσα χρόνια στον χώρο της λογοτεχνίας τι έχεις χάσει και τι έχεις κερδίσει;

Θαρρώ ότι έχω βελτιωθεί ως άνθρωπος. Ότι κατακτώ όλο και περισσότερη λαϊκή σοφία. Τιθασεύω και πολύ πιο εύκολα τις αδυναμίες του χαρακτήρα μου. Δε θεωρώ ότι έχασα κάτι. Είναι το μεράκι μου. Όσο και αν μοχθώ, δε με κουράζει. Κι ας υπάρχουν κατά διαστήματα απογοητεύσεις και συναισθηματικές αναταράξεις. Μου στοιχίζει μόνο η πολλή έκθεση. Ύστερα από έναν αριθμό παρουσιάσεων και γενικώς εμφανίσεων σε διάφορα Μ.Μ.Ε. θέλω να κρυφτώ, να χωθώ στο καβούκι μου.

Ποιο είναι το Α και το Ω της ζωής σου;

Χαίρομαι ό,τι ευγενές περικλείει η ζωή. Άκρως σημαντικό στην πορεία μου είναι η ευθύνη απέναντι στα παιδιά μου, αλλά και για όλα τα παιδιά. Αγαπώ τη γλώσσα, την Ελλάδα, τις αγαθές ψυχές, τη μέθεξη της συζήτησης, το καλό τραγούδι, το καλό βιβλίο, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, το θέατρο, την αναζήτηση και τον στοχασμό, μια ζεστή καλημέρα, τα μονοπάτια του χωριού μου, το κελάηδημα των πουλιών και των ανθρώπων. Αγαπώ την απλότητα που μεγεθύνει το μεγαλείο της ζωής.

 

Στείλε το δικό σου μήνυμα στους αναγνώστες του blog.

«Ο μεγαλύτερος πλούτος στη ζωή είναι δυο μάτια που σε θωρούν με λαχτάρα», γράφω στον «Μεθυστή». Κι αυτά τα μάτια μπορεί να είναι της αγαπημένης ή του αγαπημένου, της μάνας, του παιδιού, της γιαγιάς και ούτω καθεξής. Με δυο λόγια η ζεστασιά στις σχέσεις των ανθρώπων. Κάντε το πράξη και εκφράστε τα συναισθήματά σας, μην τα αφήνετε θαμμένα ή κρυμμένα μέσα σας.

 

Εύχομαι ολόψυχα να είναι καλοτάξιδο και να φτάσει ψηλά!!

 

Το νέο βιβλίο του συγγραφέα Γιάννη Καλπούζου με τίτλο «Μεθυστής - Στα χώματα της Κρήτης» κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη.