Αφιέρωμα | Μαρκ Τουαίν | Εκδόσεις Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος

 

Ο Σάμιουελ Λόνγκχορν Κλέμενς, που έγινε γνωστός σ’ όλο τον κόσμο ως Μαρκ Τουαίν, γεννήθηκε το 1835 και μεγάλωσε στο παραποτάμιο λιμάνι Χάνιμπαλ, στο Μιζούρι. Σε ηλικία δώδεκα χρόνων εγκατέλειψε το σχολείο ψάχνοντας για δουλειά. Εργάστηκε ως καπετάνιος σε ατμόπλοιο, τυπογράφος, στρατιώτης, χρυσοθήρας, εργάτης ορυχείων και ανταποκριτής στις Δυτικές Πολιτείες. Οι εμπειρίες του τον πλούτισαν με μια βαθιά γνώση των ανθρώπων, καθώς και με την ικανότητα να χειρίζεται τις διαλέκτους τους και να κατανοεί τα έθιμά τους.

Με το βιβλίο του “Ο περίφημος βάτραχος της Καλαβέρας” (1865) κέρδισε το ενδιαφέρον των συμπολιτών του και με το “Οι Αφελείς Ταξιδεύουν” ενίσχυσε τη φήμη του. Αλλά μόνο με το μυθιστόρημά του “Η Ζωή στο Μισισιπή” που έγραψε το 1883, και με τις “Περιπέτειες του Χακ Φιν" το 1884, αναγνωρίστηκε ως ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Αμερικής. Προς το τέλος της ζωής του, κυνηγημένος από προσωπικές δυσκολίες και οικονομικά προβλήματα, ο Τουέιν έχασε την αισιοδοξία του, με αποτέλεσμα μόνο οι ιστορίες “Ο άνθρωπος που διέφθειρε τον Χάντλμπουργκ” και “Ο μυστηριώδης ξένος” (που εκδόθηκε μετά το θάνατό του, το 1916) να είναι αντάξιες του μεγάλου ταλέντου του.

Ο πρίγκιπας και ο φτωχός 

Στην Αγγλία του δέκατου έκτου αιώνα τοποθετεί ο Μαρκ Τουαίν την υπόθεση της ιστορίας του. Ήταν μια εποχή όπου οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες, η φτώχεια και η στέρηση, η σκληρότητα των νόμων και η απανθρωπιά των αρχόντων βασάνιζαν τον αγγλικό λαό. Η γέννηση ενός παιδιού σε μια φτωχή οικογένεια θεωρούνταν αβάσταχτο βάρος, κι η μοίρα του ήταν καθορισμένη: θα γινόταν κι αυτό ένας ζητιάνος. Εξάλλου, οι αρχοντικές οικογένειες θέλανε τα παιδιά γιατί έτσι κατοχύρωναν τη δύναμη τους κι εξασφάλιζαν τα αμύθητα πλούτη τους.

Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες γεννήθηκε ο φτωχός Τομ Κάντι κι ο Εδουάρδος Τιδόρ, ο πρίγκιπας της Ουαλίας. Μόλο που προέρχονται από τελείως διαφορετικές οικογένειες από άποψη κοινωνικής τάξης, ωστόσο, έχουν ένα κοινό σημείο: μοιάζουν σαν δίδυμοι ή σαν δυο στάλες νερού.

Αυτή η ομοιότητα τους γίνεται αφορμή για μεγάλο χρονικό διάστημα ν’ αλλάξουν τη θέση τους, ο φτωχός να γίνει πρίγκιπας και ο πρίγκιπας φτωχός. Οι περιπέτειες τους δεν έχουν τέλος...

Έτσι ο Μαρκ Τουαίν κατορθώνει να σατιρίσει και να καυτηριάσει τις κοινωνικές αδικίες και τις ρομαντικές ψευδαισθήσεις από τη μια, κι από την άλλη να ψυχαγωγήσει τον αναγνώστη του με το γνωστό χιούμορ και την ειρωνεία του.

Οι περιπέτειες του Τομ Σώγιερ 

Πρόκειται για μια εύθυμη εκδρομή στα χρόνια της παιδικής ηλικίας, για μια νοσταλγική επιστροφή στον απλό αγροτικό κόσμο του Τομ Σώγιερ και των φίλων του, του Χακ Φιν και της Μπέκυ και της θείας Πόλλυ. Είναι ένας ονειρώδης καλοκαιριάτικος κι αργόσχολος κόσμος, με παιχνίδια και τιμωρίες, με φαύλες κι απελπισμένες περιπέτειες, ιδωμένες με τα μάτια ενός παιδιού, που μπορεί να ’ταν κι ο ίδιος ο Μαρκ Τουαίν.

Στον “Τομ Σώγιερ” υπάρχει μια λεπτή απόλαυση -ακόμη και στις πιο επιτηδευμένες στιγμές του- κ’ η ευφυΐα διαπερνά κάθε σελίδα του. Για τους μεγάλους αναπλάθει τα χαμένα όνειρα της νιότης τους. Για τους νεαρούς αναγνώστες αποκαλύπτει τα σύνορα των γεμάτων πειρασμούς οριζόντων. Και για τον καθένα ανακαλύπτει το νου και την καρδιά ενός από τους πιο μεγάλους κι αγαπημένους συγγραφείς της Αμερικής.

Οι περιπέτειες του Χακ Φιν 

Οι περιπέτειες του Χακ Φιν είναι ένα από τα πιο διάσημα μυθιστορήματα όλων των εποχών με ήρωες παιδιά. Με μια σκανδαλιάρικη πλοκή και πηγαίο χιούμορ, κάτι που αναμφίβολα χαρακτήριζε τον μοναδικό Μαρκ Τουαίν, είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται απολαυστικά από όλες τις ηλικίες. Φυσικά, όπως και στον Τομ Σόγερ, εκεί όπου πρωτογνωρίσαμε τον αξιαγάπητο και περιπετειώδη αλητάκο Χακ Φιν, το κωμικό και το τραγικό αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος που εναλλάσσονται με δεξιοτεχνικό τρόπο. Ο τρόπος που βλέπουμε τα γεγονότα θα καθορίσουν το ποια πλευρά διαλέγουμε. Ένα όμως είναι σίγουρο: η ηρωική προσπάθεια να γίνει «καλό και ήσυχο παιδί» ο Χακ Φιν θα μείνει αξέχαστη στον αναγνώστη.