Αφιέρωμα | Νικολάι Γκόγκολ | Εκδόσεις Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος

 

«Το ημερολόγιο ενός τρελού και άλλες νουβέλες»

 

Έξι νουβέλες του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, άλλες πασίγνωστες, όπως "Το ημερολόγιο ενός τρελού" και "Το παλτό", και άλλες άγνωστες, όπως "Ο Βίι" και "Το πορτρέτο". Ωστόσο, όλες είναι αντιπροσωπευτικές της ιδιοφυΐας του. Ιστορίες αστείες, όπως "Η άμαξα", όπου ο Γκόγκολ ειρωνεύεται τους επαρχιώτες τσιφλικάδες, και "Η μύτη", όπου παρουσιάζει μια παράλογη κατάσταση στην Πετρούπολη εκείνης της εποχής. Ιστορίες φανταστικές και αλλόκοτες, που φτάνουν στα όρια του τρομαχτικού, όπως συμβαίνει με το ανατριχιαστικό πορτρέτο του τοκογλύφου που βγαίνει από την κορνίζα του για να σπείρει το κακό.

 

«Ταράς Μπούλμπα»

 

Η νουβέλα του Νικολάι Γκόγκολ "Ταράς Μπούλμπα" έγινε δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό στη Ρωσία από την πρώτη κιόλας έκδοσή της. Ο Μπελίνσκι τη χαρακτήρισε "κολοσσιαίο έργο". Ήταν για την εποχή του συγγραφέα ένα τολμηρό, νεωτεριστικό έργο που για πρώτη φορά με τέτοια ποιητικότητα, με τέτοια καλλιτεχνική τελειότητα παρουσίασε στη ρωσική λογοτεχνία την ηρωική ατμόσφαιρα της εθνικής ζωής, τη δύναμη και τη γοητεία των λαϊκών χαρακτήρων. Τέτοιο βιβλίο δεν είχε γνωρίσει η ιστορία ακόμη και της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Και η νεωτεριστική σημασία της νουβέλας του Γκόγκολ βρίσκεται πιο πολύ στο γεγονός ότι σαν κύρια δύναμη των ιστορικών γεγονότων προβάλλει εδώ ο λαός. Ο Γκόγκολ και ο Πούσκιν είναι εκείνοι που πρώτοι στην εθνική ρωσική λογοτεχνία παρουσίασαν τις λαϊκές μάζες σαν κινητήρια δύναμη της ιστορίας. Και αυτό στάθηκε η μεγαλύτερη κατάκτηση του ρωσικού ρεαλισμού.

 

«Νεκρές ψυχές»

 

Στο έργο του "Νεκρές ψυχές" ο Γκογκόλ σατιρίζει ανελέητα τους τσιφλικάδες και τους δημόσιους λειτουργούς του τσαρικού καθεστώτος της εποχής του. Με πρόσχημα μια σατανική ιδέα του κεντρικού ήρωα Τσίτσικοφ, την αγορά νεκρών ψυχών, ο συγγραφέας βρίσκει πολλές ευκαιρίες να ξεσκεπάσει το βούρκο της δουλοπαροικίας, για να αναδυθεί από εκεί η δύναμη και το δημιουργικό πνεύμα του Ρώσου μουζίκου.

 

 

Σύντομο βιογραφικό

Ο Νικολάι Γκόγκολ γεννήθηκε στο χωριό Σοροτσίντσι, στην Πολτάβα της κεντρικής Ουκρανίας. Η μητέρα του ήταν απόγονος Πολωνών γαιοκτημόνων και ο πατέρας του Κοζάκος, που είχε γράψει ορισμένα ποιήματα και θεατρικά έργα στα ουκρανικά και στα ρωσικά. Ο Γκόγκολ θεωρείται ο πατέρας του ρωσικού ρεαλισμού, το δε έργο του, με το λυρισμό, το χιούμορ και τη διεισδυτικότητά του, επηρέασε σημαντικά την εξέλιξη της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το 1828 πήγε στην πρωτεύουσα, Πετρούπολη, όπου τον περίμεναν αλλεπάλληλες απογοητεύσεις. Το πρώτο του βιβλίο, "Το ειδύλλιο" (1829), δέχτηκε αρνητικές κριτικές και η προσπάθειά του να γίνει ηθοποιός απέτυχε. Έγινε γνωστός με το βιβλίο "Ο επιθεωρητής" (1836) και η καθιέρωση ήρθε με τις "Νεκρές ψυχές" (1842), που τον έφεραν στην κορυφή των ρωσικών γραμμάτων. Άλλα έργα του είναι: "Το παλτό", "Το ημερολόγιο ενός τρελού", "Τάρας Μπούλμπα", "Η μύτη", "Τα παντρολογήματα", κ.ά.