ΓΙΑ ΚΑΦΕ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΗΛΙΑ ΦΡΑΓΚΑΚΗ

 

Έχετε λίγο χρόνο για ένα καφεδάκι;

Πάντα. Διπλό ελληνικό σκέτο.

Μπορούμε να μιλάμε στον ενικό;

Μα φυσικά, εννοείται.

Τι συμβαίνει στο «Τώρα»;

Το χάος (γέλια). Συμβαίνει μια περιπλάνηση του ήρωα μας, του Ιούλιου Βερνίκου, στο μυαλό του, στη ζωή του. Μια Οδύσσεια που περιλαμβάνει χαρές, λύπες, έρωτες, απώλεια , διαψεύσεις, απογοητεύσεις και ξανά από την αρχή, στοχασμό, ποιητική διάθεση και πολύ χιούμορ, αυτοσαρκασμό και μουσική. Oι μουσικές αναφορές είναι κομβικό στοιχείο της αφήγησης αφού παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στις εντάσεις και στις υφέσεις καθώς και στη γενικότερη ατμόσφαιρα της κάθε σκηνής. Είναι σαν να παρακολουθούμε μια ταινία με κατακερματισμένο χρόνο, χωρίς χωροχρονική συνέχεια. Γιατί στο μυαλό μας οι σκέψεις έτσι είναι, σαν ταινία που τη γράφουμε, τη σκηνοθετούμε και την παίζουμε χωρίς να υπάρχει συνέχεια και συνέπεια, πηδώντας από το ένα στο άλλο. Ο Ιούλιος καταβυθίζεται σε αυτό το χάος το οποίο όσο επώδυνο και να είναι, είναι και οικείο γιατί είναι η ζωή, οι αναμνήσεις και οι φαντασιώσεις του. Ο Ιούλιος είναι ένας αντι- ήρωας και ως εκ τούτου γοητευτικός. Είναι ο «ήρωας» που είναι αποφασιστικός, αλλά και ευάλωτος, σκληρός στις επιλογές του ίσως και κυνικός καμιά φορά, αλλά τρυφερός με τους φίλους, τους αδύνατους και τον έρωτα. Είναι αυτός που έχει κάνει ή θα μπορούσε να έχει κάνει ή θα κάνει στο μέλλον όλα όσα θα θέλαμε να κάνουμε εμείς αλλά δεν τα κάνουμε.

Πως και αποφάσισες να γράψεις ένα αντι – μυθιστόρημα;

Δεν έχω ιδέα εάν είναι αντι-μυθιστόρημα. Εάν εννοούμε πως δεν έχει αρχή – μέση -  τέλος με την κλασσική έννοια, πως δεν έχει μια γραμμική αφήγηση τότε ναι. Ο χρόνος είναι κατακερματισμένος, έχει μια πολύπλοκη δομή σαν συγγραφή. Αλλά για τον αναγνώστη είναι γοητευτικό και συναρπαστικό (αυτή τουλάχιστον είναι πάντα η πρόθεσή μου). Κοίτα, πρώτα ήρθε η απόφαση να μιλήσω για έναν άνθρωπο σαν τον Ιούλιο που προσπαθεί να καταλάβει, να αναθεωρήσει για να επαναπροσδιορίσει τη θέση του στο χώρο και στο χρόνο, συνεπώς και στην αναγκαιότητα, οπότε το ένα έφερε το άλλο. Γιατί για να προσδιορίσει τη θέση του πρέπει να προσδιορίσει την έννοια του Χρόνου πέρα από συμβατικές ερμηνείες άρα πρέπει να «ταξιδέψει» στο χρόνο ελεύθερα, χωρίς συμβάσεις και περιορισμούς. Απ’ τη στιγμή που θα τον ακολουθούσα η απόφαση ήταν μια: αυτόματη γραφή. Θα τον άφηνα να με πάει συνειρμικά όπου θέλει αυτός, χωρίς προσχεδιασμούς.  

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης;

Νομίζω η ανάγκη μου να μιλήσω για πράγματα που με απασχολούν κι εμένα τον ίδιο, πράγματα και άνθρωποι που αγαπήσαμε και αγαπάμε ακόμα,  ιδέες και οράματα που με άγνοια καμιά φορά και σίγουρα με αγνότητα και ανιδιοτέλεια υπηρετήσαμε, ανθρώπους που προδώσαμε και μας πρόδωσαν, όσα ερωτευτήκαμε με πάθος, ταξίδια (πολλά), μουσικές και την ανάγκη το ταξίδι να συνεχιστεί. Νομίζω όσο ξεμακραίνει από μένα αυτή η περιπλάνηση, το βιβλίο εννοώ, μου φαίνεται πως ήταν η ανάγκη μου να μιλήσω για την απώλεια της αθωότητας, για τον μεγάλο Έρωτα, για το βάθος του ουρανού. Και πως πορευόμαστε μετά, με τη μνημοσύνη και τη σοφία όλων των προηγουμένων.

Υπήρξαν κάποια εμπόδια κατά τη διάρκεια της συγγραφής;

Αυτός ο τύπος, ο Ιούλιος, δεν είναι και ο ευκολότερος άνθρωπος του κόσμου. Η παρέα μαζί του ήταν συναρπαστική αλλά και βασανιστική.

Η πείρα διδάσκει;

Χμμ… Πάθει μάθος λέει ο Αισχύλος. Πως να τον αμφισβητήσεις. Απ’ την άλλη, μια ζωή μαζεύεις εμπειρίες κι όταν πια  έχεις αποκτήσει πείρα είναι λίγο αργά για να την χρησιμοποιήσεις (γέλια). Ή έχεις μάθει, αλλά οι καταστάσεις που παρουσιάζονται ή οι συνθήκες είναι πάντα καινούριες. Οπότε το μήνυμα είναι συνεχίζεις γιατί η ζωή μοιάζει με διάδρομο γυμναστηρίου στον οποία πάνω βαδίζουμε. Αν σταματήσεις δεν μένεις στάσιμος, πας πίσω. Και πέφτεις. Αυτό εκ πείρας.

Αν γύριζες το χρόνο πίσω τι θα άλλαζες;

Έχω όλη τη ζωή μπροστά μου για να κάνω καινούρια λάθη. Γιατί να χάσω χρόνο με τα παλιά; Θα συμπλήρωνα, ή θα ολοκλήρωνα πράγματα που άφησα στη μέση όμως.

Έχεις κάνει ποτέ «εκπτώσεις»;

Αυτό είναι αναπόφευκτο. Όχι όμως ουσίας, περισσότερο τρόπων, μορφής, διαδικασίας. Η τέχνη είναι μια διαδικασία όπου πρέπει να προσαρμόσεις τα μεγαλεπήβολα και συνήθως δαπανηρά σχέδιά σου στις συνθήκες ενός παραγωγού που γκρινιάζει για περικοπές. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην κακό. Πρέπει να είσαι ευέλικτος, τα εμπόδια είναι μια ευκαιρία να βρεις τρόπους να κάνεις κάτι καλύτερο από αυτό που είχες σκεφτεί αρχικά με τις συνθήκες και τα περιορισμένα υλικά και χρόνο που σου δίνονται. Δεν είναι πάντα εύκολο, δεν είναι πάντα επιτυχές. Είναι όμως πολύ δημιουργικό γιατί σε βάζει να σκεφτείς τη δουλειά σου, να γίνεις καλύτερος, ακονίζεις τα εργαλεία σου. Εκπτώσεις στις ιδέες και στις αρχές σου να μην κάνεις. Δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα έκαναν τα πάντα για την «καριέρα», τη δόξα.

Κάθε νέο δημιούργημα είναι και μια νέα εμπειρία;

Εντελώς. Και κατά την προετοιμασία και κατά το γράψιμο ή την σκηνοθεσία κάθε φορά είναι σαν την πρώτη φορά και όταν τελειώσει και φύγει από σένα είναι ένας θάνατος. Αλλά μετά βλέπεις το ενδιαφέρον που παράγει και ενώ εσύ είσαι πλέον μακριά το ξαναζείς με ένα καινούριο τρόπο μέσα από τα μάτια των αναγνωστών, θεατών και των ειδικών.

Διάβασα το πλούσιο βιογραφικό σου. Για ποιο απ’ όλα είσαι περήφανος και γιατί;

Πρέπει να πω ένα; Είναι όλα τους παιδιά μου. Δεν τα ξεχωρίζω. Δεν μπορώ. Για όλες είμαι περήφανος μπαμάς (μπαμπάς και μαμά). Και είμαι περήφανος και για τους ανθρώπους που ταξίδεψαν μαζί μου και είναι συνυπεύθυνοι για το αποτέλεσμα.

Στείλε το δικό σου μήνυμα στους αναγνώστες του blog.

Για μένα το σημαντικό είναι κάθε βράδυ που κοιτάς τον καθρέφτη να μη φτύνεις. Αυτό λέω στα παιδιά μου. Να ζούμε μια ζωή που αξίζει. Και όχι επειδή απλώς γεννηθήκαμε.

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για το χρόνο σου. Να ευχηθώ καλοτάξιδο. Κερνάω εγώ!

Εγώ ευχαριστώ σε! Και για το κέρασμα!