Για καφέ με τον συγγραφέα Παναγιώτη Κουρούπη

 

«Το Δέντρο στο νοσοκομείο με τις μαριονέτες» είναι ο τίτλος του νέου σας μυθιστορήματος. Τι πραγματεύεται;

Πρόκειται για μια ιστορία με βαθιές φιλοσοφικές, συμβολικές προεκτάσεις, με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού, που τοποθετείται στην χρονική περίοδο λίγο πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο και ως τις αρχές του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Ένα παιδί που παθαίνει κρίσεις και πηγαινοέρχεται στους νευρολόγους, έχει συνειδητοποιήσει ότι διαφέρει από τους άλλους γιατί η μουσική για το ίδιο είναι ζωντανή. Η πρώτη του συνάντηση με μια μαριονέτα και το ζωντάνεμά της θα τον οδηγήσει σε μια ριζική μεταμόρφωση, και στη συνειδητοποίηση ότι μέσα από τη μουσική μπορεί να μιλήσει στο ξύλο. Θα πάρει μέρος στον Μεγάλο Πόλεμο, θα ταξιδέψει στη Βενετία, θα συνειδητοποιήσει ότι ο κόσμος γύρω του είναι γεμάτος μαριονέτες, κυριολεκτικά και καθόλου μεταφορικά!  Και θα δώσει τη μεγάλη μάχη για το Φως, σώζοντας Εβραίους στο Γκέτο Βενετίας, σώζοντας τελικά τον κόσμο,  κρατώντας στα χέρια του ένα μαύρο μαντολίνο φτιαγμένο από τον Στραντιβάρι, που άλλοτε το κράτησαν στα χέρια τους ο Παγκανίνι και ο Βιβάλντι. Μια ιστορία όχι συνηθισμένη για τα ελληνικά εκδοτικά δεδομένα, ένα βιβλίο με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, που πιστεύω ότι θα συγκινήσει.

Το βιβλίο σας θα μπορούσε να ήταν ένα παραμύθι για μεγάλους. Αυτός ήταν ο στόχος σας;

Είναι ένα μαγικό παραμύθι με σκληρό περιεχόμενο, που βλέπει τους ανθρώπους όπως είναι. Έχει την ατμόσφαιρα του παραμυθιού αλλά όχι τη διδακτική στόχευση. Δεν πιστεύω ότι το λογοτεχνικό έργο πρέπει να έχει σκοπό ή μήνυμα. Αυτό είναι δουλειά του αναγνώστη. Το βιβλίο θα διαβάσει τον κάθε αναγνώστη και θα τον αφήσει να δει δικές του διαστάσεις της πραγματικότητας, έξω και πέρα από τη δική μου συνειδητότητα, ή τις προσλαμβάνουσες που μπορεί να έχω για το συγκεκριμένο έργο. Ευτυχώς! Η στόχευση και το μήνυμα θα φτώχαιναν και θα φθήναιναν πολύ τη λογοτεχνία και την τέχνη στο σύνολό της.

Ποια είναι τα πιο δυνατά σημεία του κεντρικού ήρωα;

Ο ήρωας δεν θα σας θυμίσει τίποτε. Είναι μια πολύ ξεχωριστή υπόσταση, ένα πλάσμα που η επινόησή του αποτελεί το θελκτικότερο μέρος της ιστορίας, αλλά και το δραματικότερο. Είναι ένα παιδί, όπως όλα τα πληγωμένα μη «κανονικά» παιδιά που θέλει να το αφήσουν ήσυχο. Ακριβώς γι’ αυτό γίνεται στόχος της βίας των άλλων. Ο ίδιος είναι ανίκανος για κάθε πράξη βίας, ακόμα κι όταν συνειδητοποιεί τη δύναμή του. Είναι μια θεαματική αποτύπωση του βαθύτερου καλού, και γι’ αυτό αρνείται την ανθρώπινη υπόσταση που τη θεωρεί διεστραμμένη, σαδιστική. Η μεταμόρφωσή του ακολουθεί την ανάγκη του. Και η ανάγκη του είναι να μην αλλοιωθεί από τη φασιστική λαίλαπα της εποχής του, που είναι μια ακόμα ιστορική εξεικόνιση της ανθρώπινης βαρβαρότητας.

Υπάρχει κάτι που να σας δυσκόλεψε κατά τη διάρκεια της συγγραφής;

Όχι. Το βιβλίο μου προσφέρθηκε σαν δώρο. Γράφτηκε χωρίς προσχέδιο, σχεδόν αποτυπώθηκε ολόκληρο, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν θυμάμαι παρά να κάθομαι και να πληκτρολογώ. Συχνά, διαβάζοντας το χειρόγραφο στο στάδιο της επιμέλειας και της διόρθωσης, έμεινα προβληματισμένος να απορώ αν πράγματι κάποια κομμάτια τα είχα γράψει εγώ. Δεν γνωρίζω αν συμβαίνει αυτό και σε άλλους. Ήταν μια εμπειρία προσωπικής αποκάλυψης που με άλλαξε πολύ, στον τρόπο με τον οποίο αναγνώριζα τον εαυτό μου. Είμαι πολύ αυστηρός κριτής του εαυτού μου, σπάνια μου αρέσει κάτι που κάνω, και είμαι και πολύ αυστηρός αναγνώστης. Όμως, για το «Δέντρο» δηλώνω περήφανος χωρίς καμία συστολή.

Το βιβλίο σας ενώ είναι μεγάλο σε έκταση δεν είναι καθόλου κουραστικό. Πως το καταφέρατε αυτό;

Δεν γνωρίζω πώς το προσλαμβάνει ο κάθε αναγνώστης. Πάντως δεν το κατάφερα με κάποιο τρόπο, ύστερα από σχεδιασμό ή προσπάθεια ή αξιοποιώντας κάποια ικανότητα - που δεν είμαι καν σίγουρος αν έχω. Αν μπορούσα, ίσως, ως αναγνώστης να μιλήσω -κι αυτό είναι δύσκολο, γιατί είμαι παράξενος με ό,τι διαβάζω- θα έλεγα ότι βοηθάει που η ιστορία είναι απλή στη δομή της, οι εξελίξεις πολλές και καταιγιστικές, οι ανατροπές συνεχείς, η αφήγηση γραμμική. Περισσότερο όμως θα έλεγα ότι οφείλεται στον ήρωα. Δεν μπορείς να μην αγαπήσεις το Δέντρο. Κι όταν σου συμβεί, θα θέλεις οπωσδήποτε να μάθεις τη συνέχεια.

Πιστεύετε ότι το βιβλίο περνάει κρίση;

Για μένα το βιβλίο είναι δεύτερη φύση. Επαγγελματικά, προσωπικά, η μέρα μου κινείται ανάμεσα σε βιβλία. Κάνω μπάνιο στη θάλασσα κι ακούω βιβλίο, περπατώ, μαγειρεύω, ακούω βιβλίο. Την υπόλοιπη μέρα τα διαβάζω. Τα βιβλία είναι το κέντρο μου, από παιδί. Αυτή είναι η σχέση μου μαζί τους. Εσχάτως τόλμησα να δημοσιοποιήσω και δικά μου γραπτά. Έτσι γνωρίζω τα βιβλία. Ως αναγνώστης, διαβάζω υπέροχα πράγματα, και άλλα όχι τόσο ενδιαφέροντα, όπως συνέβαινε πάντα φαντάζομαι. Τώρα, αν οι άνθρωποι διαβάζουν όσο παλιότερα; Είναι ζήτημα των στατιστικολόγων και των εκδοτών.

Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε μέσα από την ιστορία σας;

Κανένα μήνυμα δεν θέλω να περάσω σε κανέναν. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο αναγνώστης δεν θα βρει μηνύματα στο βιβλίο. Απλώς θα είναι δικά του μηνύματα. Θα εξαγάγει από το κείμενο ό,τι μπορεί, ό,τι έχει ανάγκη, ό,τι έχει την ετοιμότητα να διαμορφώσει ως νόημα. Δεν φαντάζομαι τον εαυτό μου ως σοφό που θα διαφωτίσει τους άλλους. Είμαι μικρός, εμπαθής και ανόητος, και παλεύω με τους δαίμονές μου, όπως όλοι.

Ποιο είναι το μότο της ζωής σας;

«Δεν υπάρχει τίποτε που να μην μπορεί να γίνει τραγούδι».

Στείλτε το δικό σας μήνυμα στους αναγνώστες του blog.

Σας ευχαριστώ για τον κόπο σας! Μην ασχοληθείτε όμως άλλο μαζί μου. Το βιβλίο είναι πολύ πιο ενδιαφέρον, πιστέψτε με.

Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας! Καλοτάξιδο να είναι και να φτάσει ψηλά!!